Yπόχρεοι σε υποβολή Συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών - προμηθευτών.

Ο επιτηδευματίας και τα πρόσωπα των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 2 του Κώδικα αυτού με τις συναλλαγές που πραγματοποίησαν για την επαγγελματική τους εξυπηρέτηση ή την εκπλήρωση του σκοπού τους, από αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών, από χονδρικές πωλήσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών και από καταβολή ή είσπραξη αμοιβών, αποζημιώσεων, οικονομικών ενισχύσεων και άλλων δικαιωμάτων.

Δεν υποχρεούνται στην υποβολή Συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών - προμηθευτών.
Π.Δ. 186/1992 άρθρο 20
.........
5.Δεν υποχρεούνται στην υποβολή των καταστάσεων της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού:

οι τράπεζες για τ

Κι όμως υπάρχουν Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, στις οποίες οι μισθοί δεν μπορούν να μειωθούν μονομερώς από τους εργοδότες, όπως μπορεί να συμβεί με τις άλλες συμβάσεις μετά τη λήξη τους, ενώ για τους εργαζόμενους που αμείβονταν με βάση αυτές τις συμβάσεις, παραμένουν άθικτα όλα τα επιδόματα που καταργήθηκαν με το μνημονιακό νόμο 4046/2012. Ειναι οι συλλογικές ρυθμίσεις (ΣΣΕ - ΔΑ) που έχουν λήξει ή καταγγελθεί πριν την 14η Αυγούστου 2011 και έχει παρέλθει και το εξάμηνο της μετνέργειας όπως προβλεπόταν απο το Ν.1876/90, πριν από το Ν.4046/2012 δηλ. πριν τις 14/2/2012. . Και αυτό γιατί για τους υφιστάμενους εργαζόμενους, οι κανονιστικοί όροι αυτών των ΣΣΕ ή ΔΑ, έχουν μεταβληθεί σε όρους ατομικής σύμβασης και μπορούν να τροποποιηθούν μόνο με συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου.

Μείωση αποδοχών μπορεί να επέλθει μόνο μετά από συναίνεση του εργαζόμενου, με αλλαγή της ατομικής σύμβασης εργασίας και ο μισθός ή το ημερομίσθιο στη περίπτωση αυτή μπορούν να έχουν κατώτατα όρια αυτά της ΕΓΣΣΕ. Για τις νέες προσλήψεις και εφόσον δεν είναι σε ισχύ κάποια υποχρεωτική ομοιοεπαγγελματική ΣΣΕ ή ΔΑ, οι όροι εργασίας και αμοιβής καθορίζονται με ελεύθερη συμφωνία στα νόμιμα πλαίσια και με κατώτατο όριο μισθού ή ημερομισθίου τα προβλεπόμενα από την ΕΓΣΣΕ

Σε συνέχεια των μεταβολών που επέφερε ο Ν. 4046/2012 στις εργασιακές σχέσεις, συνοψίζουμε τα ισχύοντα δεδομένα για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.

Την συγκεκριμένη χρονική στιγμή, οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας εμφανίζουν την ακόλουθη κατηγοριοποίηση:

Α. Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας / Διαιτητικές Αποφάσεις που έχουν λήξει ή καταγγελθεί και έχει παρέλθει το εξάμηνο παράτασης ισχύος τους (βάσει του αρθρ. 9 του Ν. 1876/1990 που τροποποιήθηκε σε τρίμηνο) μέχρι την 14/02/2012 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 4046/2012).

Για την συγκεκριμένη κατηγορία συμβάσεων έχει δοθεί παράταση μέχρι την 14/05/2012 μόνο για την σύναψη νέας ΣΣΕ από τα συμβαλλόμενα μέρη. Τέτοιες περιπτώσεις είναι για παράδειγμα η ΣΣΕ Παροχής Υπηρεσιών, ΣΣΕ Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων, Λογιστών Βιομηχανίας κ.λ.π.

Για να λάβει χώρα περικοπή επιδομάτων , ή μείωση των αποδοχών των εργαζομένων στη συγκεκριμένη περίπτωση απαιτείται η συναίνεση των εργαζομένων, καθώς – σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η ερμηνευτική εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας – οι όροι των ως άνω συλλογικών συμβάσεων μετά την πάροδο του εξαμήνου έχουν ενσωματωθεί ως οιονεί συμβατικοί όροι των ατομικών συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι εκφράζεται και η άποψη ότι υπάρχει δυνατότητα μονομερούς αναπροσαρμογής των μισθών στο βασικό μισθό και τα τέσσερα εναπομείναντα επιδόματα. Η αποδοχή αυτής της άποψης, όμως, με δεδομένη την ερμηνευτική εγκύκλιο του Υπουργείου- ενέχει σημαντικό κίνδυνο.

Υπάρχει δυνατότητα μείωσης αποδοχών με υπογραφή ατομικών συμβάσεων εργασίας και συναίνεση των εργαζομένων μέχρι τα όρια της ΕΓΣΣΕ, εκτός εάν (στην περίπτωση που η λήξασα συλλογική σύμβαση είναι κλαδική) υπάρχουν Ομοιοεπαγγελματικές ΣΣΕ που βρίσκονται σε ισχύ και έχουν κηρυχθεί υποχρεωτικές. Στην περίπτωση αυτή, το όριο μείωσης αποδοχών είναι τα προβλεπόμενα βάσει της Ομοιοεπαγγελματικής ΣΣΕ (για το διάστημα που αυτές θα εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ) . Επιπλέον, στις περιπτώσεις νέων προσλήψεων ο καθορισμός των νομίμων αποδοχών γίνεται είτε βάσει τυχόν ισχύουσας ομοιοεπαγγελματικής ΣΣΕ που έχει κηρυχθεί υποχρεωτική, είτε με ατομική συμφωνία με κατώτατο όριο την ΕΓΣΣΕ.

Β. Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας / Διαιτητικές Αποφάσεις που έχουν λήξει ή καταγγελθεί εντός του τελευταίου εξαμήνου πριν την έναρξη ισχύος του Ν. 4046/2012.

Οι κανονιστικοί όροι των συγκεκριμένων συμβάσεων ισχύουν έως 14/05/2012. Μία τέτοια περίπτωση είναι η ΣΣΕ Χειριστών Τεχνικών έργων που καταγγέλθηκε την 18/01/2012. Εφόσον δεν συναφθούν νέες ΣΣΕ μέχρι την συγκεκριμένη ημερομηνία, από την 15/05/2012 και εξής, συνεχίζουν να ισχύουν συγκεκριμένοι όροι των Συλλογικών Συμβάσεων: βασικός μισθός και τα επιδόματα τέκνων, ωρίμανσης όπως ίσχυαν την 14/02/2012, σπουδών και επικίνδυνης εργασίας.

Στην περίπτωση αυτή, από την 15/05/2012 και εξής ο εργοδότης μπορεί να περικόψει (σύμφωνα με τις υπό εξέταση διατάξεις) μονομερώς τα επιδόματα που καταργούνται για όσους εργαζόμενους αμείβονται βάσει όσων προβλέπει η ΣΣΕ. Για όσους εργαζόμενους λαμβάνουν ανώτερες των νομίμων αποδοχές, η περικοπή μπορεί να γίνει μόνο με την σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων, εκτός εάν η συμφωνία μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη περιλαμβάνει σύνδεση των καταβαλλόμενων αποδοχών με τις αποδοχές της ΣΣΕ. Επιπλέον δεν περικόπτονται, σύμφωνα με τις ως άνω ρυθμίσεις, επιδόματα και ειδικές παροχές που χορηγούνταν από τον εργοδότη σε κατηγορίες εργαζομένων ή σε μεμονωμένους εργαζομένους με μονομερή απόφαση του.

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει δυνατότητα μείωσης αποδοχών με υπογραφή ατομικών συμβάσεων εργασίας και συναίνεση των εργαζομένων μέχρι τα όρια της ΕΓΣΣΕ, εκτός εάν (στην περίπτωση που η λήξασα συλλογική σύμβαση είναι κλαδική) υπάρχει Ομοιοεπαγγελματική ΣΣΕ που είναι σε ισχύ και έχει κηρυχθεί υποχρεωτική (για όσο διάστημα θα βρίσκεται σε ισχύ αυτή).

Γ. Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας / Διαιτητικές Αποφάσεις που έχουν λήξει ή καταγγελθεί μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 4046/2012.

Οι κανονιστικοί όροι των συγκεκριμένων συμβάσεων ισχύουν για ένα τρίμηνο από την λήξη ή καταγγελία τους. Τέτοιες περιπτώσεις είναι για παράδειγμα η ΣΣΕ Χημικών επιστημόνων, Μηχανικών ΑΕΙ-ΤΕΙ Βιομηχανίας, Ξένων Αεροπορικών εταιριών, Οδηγών φορτηγών όλης της χώρας κ.λ.π.

Μετά την πάροδο της τρίμηνης παράτασης ισχύος, εφόσον δεν συναφθούν νέες ΣΣΕ,

συνεχίζουν να ισχύουν συγκεκριμένοι όροι των Συλλογικών Συμβάσεων: βασικός μισθός και τα επιδόματα τέκνων, ωρίμανσης όπως ίσχυαν την 14/02/2012, σπουδών και επικίνδυνης εργασίας.

Ο εργοδότης μπορεί να περικόψει μονομερώς τα επιδόματα που καταργούνται για όσους εργαζόμενους αμείβονται βάσει όσων προβλέπει η ΣΣΕ. Για όσους εργαζόμενους λαμβάνουν ανώτερες των νομίμων αποδοχές, η περικοπή μπορεί να γίνει μόνο με την σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων, εκτός εάν η συμφωνία μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη περιλαμβάνει σύνδεση των καταβαλλόμενων αποδοχών με τις αποδοχές της ΣΣΕ. Και σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει δυνατότητα μείωσης αποδοχών με ατομική συμφωνία και συναίνεση των εργαζομένων, όπως αναφέρεται ανωτέρω. Επιπλέον δεν περικόπτονται, σύμφωνα με τις ως άνω ρυθμίσεις, επιδόματα και ειδικές παροχές που χορηγούνταν από τον εργοδότη σε κατηγορίες εργαζομένων ή σε μεμονωμένους εργαζομένους με μονομερή απόφαση του.

Δ. Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας / Διαιτητικές Αποφάσεις που είναι σε ισχύ και έχουν κηρυχθεί υποχρεωτικές.

Οι συγκεκριμένες Συλλογικές Συμβάσεις, εφόσον βρίσκονταν σε ισχύ ήδη 24 μήνες ή περισσότερο έως την 14/02/2012, λήγουν στις 14/02/2013, εκτός εάν καταγγελθούν νωρίτερα. Τέτοιες περιπτώσεις είναι για παράδειγμα η ΣΣΕ Σπορελαιουργίας-Σαπωνοποιίας, Ποτοποιίας-Ζυθοποιίας, Γάλακτος Παστερίωσης, Περιοδευόντων Πωλητών, Υπαλλήλων Γραφείων Βιομηχανίας κ.λ.π.

Όσες ΣΣΕ / ΔΑ βρίσκονταν σε ισχύ -κατά την 14/02/2012- για διάστημα μικρότερο των 24 μηνών, λήγουν με την συμπλήρωση τριών ετών από την έναρξη ισχύος τους, εκτός εάν καταγγελθούν νωρίτερα.

Με δεδομένο ότι οι συγκεκριμένες Συλλογικές Συμβάσεις έχουν κηρυχθεί υποχρεωτικές, τυχόν μείωση αποδοχών μπορεί να επέλθει μόνο με την σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων, μέχρι τα όρια της εκάστοτε ισχύουσας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Για τις νέες προσλήψεις εφαρμόζεται η εκάστοτε ισχύουσα ΣΣΕ.

Ε. Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας / Διαιτητικές Αποφάσεις που είναι σε ισχύ και δεν έχουν κηρυχθεί υποχρεωτικές.

Οι συγκεκριμένες Συλλογικές Συμβάσεις, εφόσον βρίσκονταν σε ισχύ ήδη 24 μήνες ή περισσότερο έως την 14/02/2012, λήγουν στις 14/02/2013, εκτός εάν καταγγελθούν νωρίτερα. Αντίστοιχα, όσες βρίσκονταν σε ισχύ -κατά την 14/02/2012- για διάστημα μικρότερο των 24 μηνών, λήγουν με την συμπλήρωση τριών ετών από την έναρξη ισχύος τους, εκτός εάν καταγγελθούν νωρίτερα.

Στην περίπτωση αυτή, για να υπάρξει δέσμευση εφαρμογής των συγκεκριμένων ΣΣΕ θα πρέπει εργοδότες και εργαζόμενοι να είναι μέλη των Οργανώσεων των συμβαλλομένων μερών. Τέτοιες περιπτώσεις, για παράδειγμα, είναι η ΣΣΕ Εμπορικών Επιχειρήσεων, Ιατρικών Επισκεπτών, Μετάλλου (Βιοτεχνίας), Σιδηροβιομηχανίας κ.λ.π.

Εφόσον υπάρχει δέσμευση, οι όροι των ΣΣΕ είναι κανονιστικοί (αναγκαστικού δικαίου) και ισχύουν μέχρι την λήξη ή την καταγγελία των Συλλογικών Συμβάσεων. Τυχόν μείωση αποδοχών μπορεί να πραγματοποιηθεί με συναίνεση των εργαζομένων, μέχρι το όριο των ΣΣΕ.

Εάν δεν υπάρχει δέσμευση, εφαρμοστέα ( σε νέες προσλήψεις) και ως όριο μείωσης αποδοχών είναι τυχόν ομοιοεπαγγελματική ΣΣΕ που βρίσκεται σε ισχύ και έχει κηρυχθεί υποχρεωτική. Εάν δεν υπάρχει ομοιοεπαγγελματική ΣΣΕ σε ισχύ, ο καθορισμός των αποδοχών και το όριο μείωσης αποδοχών σε υφιστάμενο προσωπικό πραγματοποιείται με ατομική συμφωνία, με κατώτατο όριο την ΕΓΣΣΕ.

Στο σημείο αυτό, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι, σε κάθε περίπτωση, εφόσον έχει συναφθεί Επιχειρησιακή Σύμβαση Εργασίας, υπερισχύει σε περίπτωση συρροής με Ομοιοεπαγγελματική ή Κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, έστω και αν περιέχει δυσμενέστερους για τους μισθωτούς όρους και πάντως δεν επιτρέπεται να περιέχει όρους εργασίας δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από τους όρους εργασίας της ΕΓΣΣΕ (άρθρο 37 Ν. 4024/2011).

Ένσημα

Α) Αν αμειβόμαστε με μισθό

Αναγνωρίζονται 25 ημέρες εργασίας (ένσημα) μηνιαίος, ανεξάρτητα με το αν απασχολούμαστε λιγότερες ή περισσότερες ημέρες το μήνα. Ο αριθμός αυτός των ημερών εργασίας ισχύει τόσο στο σύστημα της πενθήμερης, όσο και της εξαήμερης εβδομάδας εργασίας.

Β) Αν αμειβόμαστε με ημερομίσθιο:

Ασφαλιζόμαστε για 6 ημέρες την εβδομάδα, ανεξάρτητα αν εργαζόμαστε με σύστημα εξαήμερης ή πενθήμερης εβδομάδας. Ειδικότερα, όμως, στο σύστημα της πενθήμερης εβδομάδας, αν απασχοληθούμε λιγότερες από 3 ημέρες, αναγνωρίζονται οι πραγματικές ημέρες εργασίας. Αν όμως απασχοληθούμε από 3 και πάνω αναγνωρίζονται οι πραγματικές ημέρες προσαυξημένες κατά μία. Δηλαδή αν εργαστούμε 4 μέρες τη βδομάδα θα κολλήσουμε 5 ένσημα ενώ αν την εργαστούμε 5 μέρες θα κολλήσουμε 6 ένσημα την εβδομάδα.

Γ) Αν αμειβόμαστε με ωρομίσθιο:

Για τον υπολογισμό του αριθμού των ενσήμων, ανεξάρτητα με το αν η σύμβασή μας είναι ορισμένου ή αορίστου χρόνου, ακολουθείται κάθε μήνα η εξής διαδικασία:

Αρχικά διαιρούνται οι μεικτές αποδοχές μας το μήνα με το 9,36 (όσο δηλαδή είναι το τεκμαρτό ημερομίσθιο της 1ης ασφαλιστικής κλάσης 9,36 €).

Το αποτέλεσμα που προκύπτει αποτελεί τον αριθμό των ενσήμων που δικαιούμαστε το μήνα, αρκεί βέβαια οι παρουσίες μας στην εργασία να είναι ίσες ή περισσότερες από το αποτέλεσμα που προκύπτει από τη διαίρεση.

Αν για παράδειγμα οι μηνιαίες μεικτές αποδοχές μας είναι 200€ θα έχουμε: (200 / 9,36 = 21,3) δηλαδή θα επικολληθούν 22 ένσημα, αρκεί βέβαια το μήνα να έχουμε προσέλθει 22 μέρες για εργασία. Αν έχουμε προσέλθει για εργασία 18 ημέρες, τότε θα κολληθούν 18 ένσημα. Γι' αυτό είναι καλό στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα που καταθέτει ο εργοδότης στο ΙΚΑ οι ώρες μας (παρουσίες) να είναι απλωμένες σε όλη την εβδομάδα και όχι σε μία ή δύο μέρες.

Αναλυτικότερα

Για να δικαιούμαστε ένσημο μία μέρα πρέπει οι μεικτές αποδοχές μας την ημέρα αυτή να ξεπερνούν τα 9,36 €. Αν για παράδειγμα το μεικτό ωρομίσθιό μας είναι 8 € για να κολλήσουμε ένσημο μία μέρα, πρέπει να δουλέψουμε τουλάχιστον δύο ώρες.

Όμως είτε δουλέψουμε δύο ώρες, είτε οκτώ σε μια μέρα πάλι ένα ένσημο δικαιούμαστε, γι' αυτό όπως έχουμε επισημάνει είναι καλά οι ώρες μας να είναι απλωμένες σε όλη την εβδομάδα για να κολλάμε περισσότερα ένσημα.

Βέβαια το να κολλάμε περισσότερα ένσημα δεν σημαίνει μεγαλύτερη επιβάρυνση ούτε για εμάς, ούτε για τον εργοδότη, γιατί οι κρατήσεις που γίνονται και αποδίδονται στο ΙΚΑ είναι καθορισμένες και δεν εξαρτώνται από τον αριθμό των ενσήμων.

Παράδειγμα: Έστω ότι εργαζόμαστε 10 ώρες την εβδομάδα και το ωρομίσθιό μας είναι 8 € μεικτά. Άρα οι εβδομαδιαίες μεικτές αποδοχές μας θα είναι 10 x 8 = 80 € . Οι κρατήσεις που θα γίνουν και θα καταβληθούν στο ΙΚΑ είτε τις 10 ώρες τις δουλεύουμε σε μια μέρα, είτε σε 5 μέρες θα είναι:

80 x 16% = 12,8 € εργατική εισφορά

80 x 28,06% = 22,45 € εργοδοτική εισφορά

Εργοδοτική αυθαιρεσία

Οι περισσότεροι εργοδότες δε δηλώνουν όλες τις ώρες που έχουμε εργαστεί στο ΙΚΑ για να εξοικονομούν χρήματα.

Μπορεί δηλαδή, π.χ. με 12 ώρες την εβδομάδα να κολλάμε 3 ένσημα (μέρες εργασίας), αν δουλεύουμε 3 μέρες 4 ώρες κάθε φορά, όμως 3 ένσημα μπορεί να μας κολλήσει ο εργοδότης αν δηλώσει στο ΙΚΑ 6 ώρες εργασίας δηλαδή 3 μέρες από δύο ώρες κάθε φορά. Το όφελος βέβαια για τον εργοδότη, αν αντί για 12 δηλώσει 6 ώρες, είναι μεγάλο. Για παράδειγμα ενώ για 12 ώρες εργασίας με 8 € μεικτό ωρομίσθιο το σύνολο των εισφορών που πρέπει να καταβάλει ο εργοδότης στο ΙΚΑ είναι 42,30 €, δηλώνοντας 6 ώρες θα καταβάλει τα μισά, παρακρατώντας τα υπόλοιπα που αποτελούν μέρος των πραγματικών αποδοχών μας.

Το γεγονός ότι ο εργοδότης δηλώνει λιγότερες ώρες από αυτές που εργαζόμαστε πραγματικά είναι ο λόγος που, όταν παίρνουμε το Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης, παρόλο που στη στήλη "Ημέρες Ασφάλισης" ο αριθμός των ενσήμων είναι κανονικός, όσα δηλαδή δικαιούμαστε, στη στήλη "Αποδοχές", οι αποδοχές που φαίνονται είναι μικρότερες από αυτές που παίρνουμε πραγματικά.

Βέβαια εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι μικρότερες αποδοχές σημαίνει λιγότερες παροχές από ΙΚΑ, ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, δηλαδή μικρό ταμείο ανεργίας, μηδαμινή σύνταξη, κοκ.